Çeltikçi (Glossy ibis)
ÇELTİKÇİ - Glossy Ibis – Plegadis falcinellus
Genel Bilgiler
Familyası
:
Threskiornithidae (Aynakgiller)
Adı (Türkçe-Latince-İngilizce)
:
Çeltikçi - Plegadis falcinellus – Glossy Ibis
Boyu
:
48-66 cm
Kanat Açıklığı
:
88-105 cm
Ağırlığı
:
500-800 g
Yumurta Sayısı
:
3-4 Adet
Kuluçka Süresi
:
20-22 gün
Ortalama Ömrü
:
14-26 yıl
Göçmen/Yerli
:
Göçmen
IUCN Risk
:
LC – Düşük Riskli
Türkiye Risk
:
NT – Nesli Tehlike Altında
Endemik
:
Hayır
Çeltikçi – Bayağı Aynak - , Kelaynak ve Kaşıkçı kuşlarıyla birlikte Aynakgiller (Threskiornithidae) ailesinde yer alır. Uzun boyunlu, uzun bacaklı, kıvrık gagalı, iri ve ince uzun yapılı bir su kuşudur. Uzaktan ve uçarken siyah gibi görünür ama yakından bakıldığında parlak bakır rengi olduğu fark edilir. Güneş ışığında kanatları parlak yeşil ve morumsu kırmızı renkli görülür.
Çeltikçileri göç dönemlerinde ülkemizin çoğu bölgesinde gözlemlemek mümkündür. Çeltikçi popülasyonu ülkemizde “Nesli Tehlike Altında” olarak ifade edilse de Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından “Düşük Riskli” olarak bildirilmektedir.
Boyları 48-66 cm arasında olan Çeltikçilerin kanat açıklığı 88 cm’den 105 cm’ye kadardır. Ağırlık olarak 800 gram ağırlığa kadar ulaşabilmektedirler.
Yuva yeri, su üzerinde veya karada veya adada yerde çalılar veya alçak ağaçlardadır. Yuva (her iki cinsiyet tarafından inşa edilmiştir), merkezinde sığ bir çöküntü bulunan, çubuklar ve bataklık bitkilerinden oluşan hacimli bir platformdur. Yetişkinler, yumurtaları kuluçkaya yatırma ve gençleri besleme süresi boyunca yuvaya eklemeye devam edebilir.
Üreme dönemlerinde bıraktıkları yumurta sayısı ortalama 3-4 adettir, yumurtaları soluk mavi veya yeşil renktedir. Kuluçka dişi ve erkek birey arasında nöbetleşedir, dişi bireyler erkek bireylerden daha fazla kuluçkada kalır. Kuluçka süresi yaklaşık 21 gündür.
Yumurtadan çıkan yavruları ebeveynleri belli olgunluğa ulaşana kadar besler. Bu süre ortalama 6-7 hafta kadardır. 2-3 haftalıkken yavrular yuvanın yakınında dolaşabilir veya tırmanabilir. 4-5 haftada ilk uçma denemeleri başlar ve yavrular 6-7 haftalıkken iyi uçabilir, ebeveynleri ile birlikte beslenme alanlarına gidebilirler.
Çeltikçiler, bataklıklarda, pirinç tarlalarında, sığ sularda, haliçlerde birbirine yakın gruplar halinde beslenir ve başını ileri doğru uzatarak sıralar halinde ve V şeklinde uçarlar. Uçarda kanat çırpışları hızlıdır.
Çeltikçi sürüleri, orak şeklindeki gagalarıyla yiyecek aramak için sığ suda yürüyerek, yumuşak çamuru karıştırırlar. Çoğunlukla böcekler ve kerevitlerle beslenirken, yumuşak topraktaki böcek larvaları, sülükler, salyangozlar, küçük yılanlar, yengeçler, kurbağalar, küçük balıklarda besinleri arasında yer alır. Bunların dışında pirinç ve çeltik gibi bitkisel besin kaynaklarından da beslenirler.
Kaynaklar:
https://www.iucnredlist.org/species/22697422/60162694
https://www.trakus.org/kods_bird/uye/?fsx=2fsdl17@d&tur=%c7eltik%e7i
https://www.wikiwand.com/tr/baya%c4%9f%c4%b1_aynak
https://www.audubon.org/field-guide/bird/glossy-ibis
https://www.allaboutbirds.org/guide/glossy_ıbis/lifehistory#
https://www.worldlifeexpectancy.com/bird-life-expectancy-glossy-ibis